(完整版)出师表全文及拼音注释

发布时间:2020-05-06 18:41:13   来源:文档文库   
字号:

Xiān chuàng wèi bàn ér zhōng dào bēng

①先帝创业未半 而中道崩殂,

Jīn tiān xià sān fēn , zhōu , cǐ chéng wēi cún wáng zhī qiū .

今天下三分,益州疲弊,此诚危急存亡之秋也。

Rán shì wèi zhī chén xiè nèizhōng zhì zhī shì wàng shēn wài zhě

然侍卫之臣 不懈于内,忠志之士 忘身于外者,

gài zhuī xiān zhī shū , bào zhī xià . Chéng kāi zhāng shèng tīng

盖追先帝之殊遇, 欲报之于陛下也。 诚宜开张圣听,

yǐ guāng xiān , huī hóng zhì shì zhī , wàng fěi , yǐn shī ,

以光先帝遗德,恢弘志士之气,不宜妄自菲薄,引喻失义,

yǐ sāi zhōng jiàn zhī .

以塞忠谏之路也。

Gōng zhōng zhōng wéi zhì zāng tóng

②宫中府中, 俱为一体, 陟罚臧否,不宜异同。

r yǒu zuò jiān fàn wéi zhōng shàn zhě, yǒu lùn xíng shǎng ,

若有作奸犯科 及为忠善者, 宜付有司 论其刑赏,

yǐ zhāo xià píng míng zhī zhì , piān , shǐ nèi wài .

以昭陛下平明之理,不宜偏私,使内外异法也。

Shì zhōng shì láng guō yōu zhī fèiyī dǒng yǔn děng , jiē liáng shí ,

③侍中、侍郎郭攸之、费祎、董允等,此皆良实,

z zhōng chún , shì xiān jiǎn xià . wéi gōng zhōng zhī shì,

志虑忠纯,是以先帝简拔以遗陛下。愚以为宫中之事,

s xiǎo , zhī , rán hòu shī xíng , neng què lòu ,

事无大小,悉以咨之,然后施行,必能裨补阙漏,

yǒu suǒ guǎng

有所广益。

Jiāng jūn xiàng chǒng , xìng xíng shū jūn , xiǎo chàng jūn shì

④将军向宠, 性行淑均, 晓畅军事,

s yòng , xiān chēng zhī yuē néng , shì zhòng chǒng wéi .

试用于昔日,先帝称之曰能, 是以众议举宠为督。

wéi yíng zhōng zhī shì , shì xiǎo , zhī ,

愚以为营中之事, 事无大小, 悉以咨之,

bì néng shǐ háng zhèn , yōu liè suǒ .

必能使行阵和睦, 优劣得所。

Qīn xián chén , yuǎn xiǎo rén , xiān hàn suǒ xīng lóng ;qīn xiǎo rén,

⑤亲贤臣,远小人, 此先汉所以兴隆也;亲小人,

yuǎn xián chén , hòu hàn suǒ qīng tuí . Xiān zài shí ,

远贤臣, 此后汉所以 倾颓也。先帝在时,

měi chén lùn shì , wèi cháng tàn tòng hèn huán líng .

每与臣论此事, 未尝不叹息痛恨于桓、灵也。

Shì zhōng shàngshū zhǎngshǐ cānjūn zhēn liàng jié zhī chén ,

侍中、尚书、长史、参军,此悉贞良死节之臣也,

yuàn xià qīn zhī xìn zhī , hàn shì zhī lóng , ér dài .

愿陛下亲之 信之,则汉室之隆,可计日而待也。

Chénběnbùyī , gōng gēng yu nán yáng , gǒu quán xìng mìng luàn shì ,

⑥臣本布衣, 躬耕于南阳, 苟全性命于乱世,

bù qiú wén zhū hóu . Xiān chén bēi , wěi wǎng ,

不求闻达于诸侯。 先帝不以臣卑鄙,猥自枉屈,

sān chén cǎo zhī zhōng , chén dāng shì zhī shì , yóu shì gǎn ,

三顾臣于草庐之中,咨臣以当世之事, 由是感激,

s xiān chí . Hòu zhí qīng , shòu rèn bài jūn zhī ,

遂许先帝以驱驰。后值倾覆,受任于败军之际,

fèng mìng wēi nàn zhī jiān , ěr lái èr shí yǒu nián !

奉命于危难之间,尔来二十有一年矣!

Xiān zhī chén jǐn shèn , lín bēng chén shì . Shòu mìng lái

⑦先帝知臣谨慎,故临崩寄臣以大事也。受命以来,

sù yōu , kǒng tuō xiào , shāng xiān zhī míng , yuè

夙夜忧叹,恐托付不效,以伤先帝之明,故五月渡泸,

shēn máo . Jīn nán fāng dìng , bīng jiǎ , dāng jiǎng shuài sān jūn ,

深入不毛。今南方已定,兵甲已足,当奖率三军,

běi dìng zhōng yuán , shù jié dùn , rǎng chú jiān xiōng , xìng hàn shì ,

北定中原, 庶竭驽钝, 攘除奸凶, 兴复汉室,

hái jiù dōu . chén suǒ bào xiān ér zhōng .

还于旧都。此臣所以报先帝而忠陛下之职分也。

z zhēn zhuó sǔn , jìn jìn zhōng yán , yōu zhī yǔn děng zhī rèn .

至于斟酌损益,进尽忠言,则攸之、祎、允之任也。

Yuàn xià tuō chén tǎo zéi xìng fu zhi xiao , xiào , zhì chén zhī zuì ,

⑧愿陛下托臣以讨贼兴复之效,不效,则治臣之罪,

yǐ gào xiān zhī líng . Ruò xìng zhī yán , yōu zhī yǔn děng zhī man

以告先帝之灵。若无兴德之言,则责攸之、祎、允等之慢,

yǐ zhāng jiu . xià móu , zōu shàn dào , chá yán ,

以彰其咎。陛下亦宜自谋,以咨诹善道,察纳雅言,

Shēn zhuī xiān zhào . Chén shèng shòu ēn gǎn .

深追先帝遗诏。臣不胜受恩感激!

Jīn dāng yuǎn lín biǎo zhī suǒ yún .

⑨今当远离,临表涕零,不知所云。

本文来源:https://www.2haoxitong.net/k/doc/9f7433a75cf7ba0d4a7302768e9951e79a896961.html

《(完整版)出师表全文及拼音注释.doc》
将本文的Word文档下载到电脑,方便收藏和打印
推荐度:
点击下载文档

文档为doc格式